Echogeleide aspiratie
Ganglioncyste
Een ganglion is een uitstulping van het gewrichtskapsel of van de peesschede die gevuld is met synoviale vloeistof. De meeste ganglia liggen aan de dorsale zijde van de pols en de voet. Meestal geeft een ganglion geen klachten, soms zijn er pijnklachten bij bepaalde bewegingen. Een ganglion aan de hand of pols komt het meeste voor bij vrouwen en in de leeftijdscategorie van twintig tot veertig jaar. De oorzaak voor het ontstaan van een ganglion is meestal onbekend. Een ganglion kan geleidelijk of abrupt ontstaan en verdwijnt in bijna de helft van de gevallen weer spontaan. Indien hinderlijk of als er op korte termijn verbetering van klachten nodig is, dan kan de ganglioncyste geaspireerd worden met nalaten van een corticoïd. Er moet wel bij vermeld worden dat in ongeveer 50% van de gevallen de cyste na aspiratie na enkele weken of maanden kan terugkeren.
Borstcyste
De meeste gezwellen in de borst worden veroorzaakt door “fibrocystische” veranderingen. Voor deze aandoening bestaan vele verouderde benamingen zoals de ziekte van Reclus, fibrocystische mastopathie, mammaire dysplasie. Een hele grote cyste of een geïnfecteerde cyste kan voor veel pijn zorgen. In beide gevallen zal echogeleide aspiratie onmiddellijke vermindering van de pijn geven. In het geval van een geïnfecteerde cyste wordt het aspiraat naar het labo gestuurd voor een antibiogram bepaling.
Thyroïdcyste
Cystische nodules kunnen traag groeien tot ze problemen veroorzaken in de hals zoals pijn, slikproblemen, moeite met ademen. Deze cysten kunnen geaspireerd worden en daarna geïnjecteerd met ethanol. Een simpele aspiratie is in meer dan 90% van de gevallen niet effectief, gezien de cyste inhoud snel terug komt. Daarom moet er steeds na de aspiratie een ethanol instillatie gebeuren.
Ook kunnen cysten bloeden waardoor ze snel zeer groot worden en deze acute problemen veroorzaken. Dit is een medische urgentie die op de spoedafdeling dient te worden behandeld.
Popliteale Baker cyste
Symptomatische popliteale cysten kunnen onder echografie geaspireerd worden als eerste keus behandeling. De resultaten zijn goed en de kans op recidief bedraagt ongeveer 15%. De recidieven zijn echter iets hoger indien het om een complexe cyste gaat, of indien er belangrijke onderliggende gonartrose is.
Morel – Lavallée
De Morel-Lavallée-laesie is een posttraumatische vochtcollectie, optredend nadat bij een ‘closed degloving injury’ huid en subcutis worden gescheiden van de onderliggende spierfascia. Klassiek komt de laesie ter hoogte van de trochantaire regio of het bovenbeen voor. Onder echogeleide wordt de collectie geaspireerd die vaak 100 tot 400 mL kan bevatten om daarna onmiddellijk een compressieverband aan te leggen. Dit moet de patiënt gedurende een tijdje aanhouden om het lichaam de kans te geven de subcutis en spierfascia terug aan elkaar te laten hechten. Indien deze behandeling faalt is vaak een chirurgische talkage noodzakelijk.
Hydrops
Limiterende en pijnlijke hydrops in gewrichten kan tijdelijk aangepakt worden, door deze onder echogeleide techniek volledig leeg te aspireren en vervolgens een corticoïd na te laten. Het comfort van de patiënt is onmiddellijk na de procedure beter, totdat het onderliggende probleem kan aangepakt worden zoals bvb. een meniscusscheur of ernstige gonartrose.
